การฮีลลิ่ง Healing เป็นการบำบัดร่างกายที่เน้นด้านสุขภาพ หากปฏิบัติคู่กับแนวทางของ Naturalism ซึ่งเป็นวิธีการรักษาที่เน้นการใช้ธรรมชาติ โดยเน้นการปรับสมดุลของร่างกายตามธาตุประจำตัว ตามแนวคิดที่มีรากฐานมาจากการแพทย์แผนไทย, การแพทย์แบบอินเดีย หรือที่เรียกว่าอายุรเวท จะทำให้ได้ผลดีอย่างไม่น่าเชื่อ
โดยการแพทย์แผนไทย เชื่อว่าร่างกายมนุษย์ประกอบด้วยธาตุทั้ง 4 ได้แก่ ดิน น้ำ ลม และไฟ (อายุรเวทอินเดียมีเพิ่มเติมเป็น ธาตุที่ 5 คือ อากาศธาตุ) เพื่อง่ายต่อการจำแนก และความคุ้นเคยของคนไทย ขอกล่าวในหลักการแพทย์แผนไทย มา ณ ที่นี้ โดยการรักษาและการดูแลสุขภาพด้วยการปรับสมดุลของธาตุมีหลักการเบื้องต้น ดังนี้
การดูธาตุประจำร่างกายแบบเดือนเกิด
- ธาตุดิน: ผู้ที่เกิดในเดือนตุลาคม พฤศจิกายน และธันวาคม
- ธาตุน้ำ: ผู้ที่เกิดในเดือนกรกฎาคม สิงหาคม และกันยายน
- ธาตุลม: ผู้ที่เกิดในเดือนเมษายน พฤษภาคม และมิถุนายน
- ธาตุไฟ: ผู้ที่เกิดในเดือนมกราคม กุมภาพันธ์ และมีนาคม
การปรับสมดุลธาตุด้วยการบำบัดแบบ Naturalism
การปรับสมดุลธาตุในร่างกายสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การเลือกกินอาหารที่เหมาะสมกับธาตุ การออกกำลังกาย การทำสมาธิ และการใช้สมุนไพร แนวคิด Naturalism เชื่อว่าการเยียวยาตนเองโดยเชื่อมโยงกับศาสตร์ที่เอาธรรมชาติเป็นที่ตั้งจะช่วยให้มนุษย์มีชีวิตยืนยาวและบริบูรณ์ เราสามารถนำหลักการทั้ง 4 อย่างที่กล่าวมาข้างต้นมาปฏิบัติจริงในชีวิตประจำวันได้ ดังนี้
การกินอาหารเป็นยา
อาหารแต่ละชนิดประกอบด้วยธาตุที่แตกต่างกัน เช่น ผักใบเขียวมีธาตุน้ำสูง ข้าวกล้องมีธาตุดินสูง เนื้อสัตว์มีธาตุไฟสูง เมื่อเรารับประทานอาหารเข้าไป ธาตุในอาหารจะเข้าไปมีส่วนร่วมในการปรับสมดุลธาตุในร่างกาย หากร่างกายขาดธาตุใดธาตุหนึ่ง การรับประทานอาหารที่มีธาตุนั้นเป็นส่วนประกอบหลัก จะช่วยปรับสมดุลธาตุในร่างกายได้
การเลือกอาหารเพื่อปรับสมดุลธาตุ
- ธาตุดินไม่สมดุล: อาจมีอาการท้องผูก ปากแห้ง ควรรับประทานอาหารที่มีธาตุดินสูง เช่น ข้าวกล้อง ผักราก
- ธาตุน้ำไม่สมดุล: อาจมีอาการบวม น้ำหนักตัวเพิ่ม ควรรับประทานอาหารที่มีธาตุน้ำสูง เช่น ผักใบเขียว ซุป
- ธาตุไฟไม่สมดุล: อาจมีอาการร้อนใน แผลในปาก ควรรับประทานอาหารที่มีธาตุน้ำสูง เช่น ผักใบเขียว
- ธาตุลมไม่สมดุล: อาจมีอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ควรรับประทานอาหารที่มีรสหวานและเค็ม
- การเลือกประเภทของการออกกำลังกายที่เข้ากับตัวเอง
ธาตุดิน: เหมาะกับการออกกำลังกายที่เน้นความแข็งแรง เช่น โยคะ ปั่นจักรยาน หรือยกน้ำหนักเบาๆ เพื่อสร้างความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อและกระดูก
ธาตุน้ำ: เหมาะกับการออกกำลังกายที่เน้นความยืดหยุ่น เช่น โยคะ ปีกกา หรือการว่ายน้ำ เพื่อช่วยให้ร่างกายผ่อนคลายและลดความตึงเครียด
ธาตุไฟ: เหมาะกับการออกกำลังกายที่เน้นการเผาผลาญ เช่น การวิ่ง การเต้นแอโรบิก หรือการฝึกความแข็งแรง เพื่อช่วยให้ร่างกายเผาผลาญพลังงานได้มากขึ้น
ธาตุลม: เหมาะกับการออกกำลังกายที่เน้นการควบคุมลมหายใจ เช่น ไทเก๊ก หรือการทำสมาธิ เพื่อช่วยให้จิตใจสงบและควบคุมอารมณ์ได้ดีขึ้น
- การทำสมาธิ ช่วยได้ทุกธาตุ ไม่ว่าจะทำแบบไหนก็ตาม โดยแต่ละธาตุอาจมีวิธีการเริ่มต้นไม่เหมือนกัน
วิธีการทำสมาธิที่เหมาะกับคนธาตุดิน: เหมาะกับการทำสมาธิที่เน้นความรู้สึกถึงร่างกาย เช่น การนั่งสมาธิแบบวิปัสสนา หรือการทำสมาธิโดยการกำหนดรู้ลมหายใจ การสัมผัสกับพื้นดิน หรือการนั่งสมาธิในธรรมชาติ จะช่วยให้คนธาตุดินรู้สึกเชื่อมโยงกับโลกภายนอกและสงบลง
วิธีการทำสมาธิที่เหมาะกับคนธาตุน้ำ: เหมาะกับการทำสมาธิที่เน้นความรู้สึกนึกคิด เช่น การทำสมาธิแบบเมตตา การทำสมาธิโดยการจินตนาการถึงภาพที่สวยงาม หรือการฟังเสียงธรรมชาติ จะช่วยให้คนธาตุน้ำรู้สึกผ่อนคลายและปล่อยวางความคิดที่วนเวียนอยู่
วิธีการทำสมาธิที่เหมาะกับคนธาตุไฟ: เหมาะกับการทำสมาธิที่เน้นการเคลื่อนไหว เช่น ไทเก๊ก หรือการทำสมาธิแบบเดินจงกรม การทำสมาธิที่เน้นการเคลื่อนไหวจะช่วยให้คนธาตุไฟระบายพลังงานส่วนเกินและสงบจิตใจได้
วิธีการทำสมาธิที่เหมาะกับคนธาตุลม: เหมาะกับการทำสมาธิที่เน้นการจินตนาการ เช่น การทำสมาธิแบบทิเบต หรือการทำสมาธิโดยการ визуализировать (visualize) การทำสมาธิแบบนี้จะช่วยให้คนธาตุลมได้ปล่อยจินตนาการและสงบจิตใจได้
2. การเลือกใช้สมุนไพรที่เหมาะสมกับธาตุประจำตัว (จะให้ดีที่สุดต้องอยู่ภายใต้การแนะนำของเภสัชกร ซึ่งมีทั้งเภสัชกรในแบบการแพทย์ทางตรงและการแพทย์ทางเลือก)
ธาตุดิน: เหมาะกับสมุนไพรที่มีรสหวาน ช่วยบำรุงธาตุดิน เช่น เห็ดหลินจือ เก๋ากี้ โสม
ธาตุน้ำ: เหมาะกับสมุนไพรที่มีรสเค็ม ช่วยบำรุงธาตุน้ำ เช่น หญ้าหวาน ใบเตย
ธาตุไฟ: เหมาะกับสมุนไพรที่มีรสเปรี้ยว ช่วยดับไฟในร่างกาย เช่น มะขามป้อม มะยม
ธาตุลม: เหมาะกับสมุนไพรที่มีรสเผ็ด ช่วยขับลมในลำไส้ เช่น ขิง ตะไคร้
สมุนไพรแต่ละชนิดมีคุณสมบัติที่แตกต่างกัน การเลือกสมุนไพรที่ตรงกับธาตุที่ขาดจะช่วยปรับสมดุลธาตุในร่างกาย เมื่อสมุนไพรเข้ากับธาตุของเรา จะช่วยให้ร่างกายสามารถดูดซึมสรรพคุณของสมุนไพรได้ดีขึ้น และควรระวังไว้เสมอว่า การเลือกสมุนไพรที่ไม่เหมาะสม อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้ คนที่อยู่ในภาวะตั้งครรภ์ หรือมีโรคประจำตัวอยู่แล้ว ควรระวังเป็นพิเศษ
ด้วยความเชื่อ ปรัชญา และแนวทางการดำเนินชีวิตของชาว Naturalist หรือปรัชญาแนว Naturalism ที่เน้นการอยู่กับธรรมชาติของตัวเองให้กลมกลืนไปกับธรรมชาติภายนอกอยู่แล้ว จึงไม่ยากเลยที่จะนำหลักการดี ๆ อย่างการปรับพฤติกรรมตามธาตุประจำตัวไปใช้ นอกจากจะส่งเสริมให้สุขภาพดีแล้ว การศึกษาหลักการแพทย์แผนไทย อินเดีย หรือการแพทย์ทางเลือกอื่น ๆ ที่ลึกซึ้งขึ้น มีความเป็นวิทยาศาสตร์สุขภาพมากขึ้น จะทำให้องค์ความรู้และปรัชญาที่ผสมผสานได้ถูกยอมรับและถ่ายทอดไปในวงกว้างได้อีกด้วย